.jpg)
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی زمانی اتفاق میافتد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا کاهش یابد. این وضعیت باعث محرومیت بافت مغز از اکسیژن و مواد مغذی میشود که در عرض چند دقیقه میتواند به مرگ سلولهای مغزی منجر شود. سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و درمان فوری آن حیاتی میباشد.
انواع سکته مغزی
سکته مغزی ایسکمیک
شایعترین نوع (حدود ۸۷٪ موارد) که به دلیل انسداد شریان مغزی توسط لخته خون ایجاد میشود
سکته مغزی هموراژیک
ناشی از پارگی رگ خونی در مغز که باعث خونریزی درون مغزی یا اطراف آن میشود
حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
"سکته خفیف" با علائم موقت که معمولاً کمتر از ۵ دقیقه طول میکشد اما هشدار جدی است
علائم هشداردهنده سکته مغزی (FAST)
صورت (Face)
افتادگی یا بیحسی ناگهانی در یک طرف صورت - از بیمار بخواهید لبخند بزند
دستها (Arms)
ضعف یا بیحسی ناگهانی در یک دست - از بیمار بخواهید هر دو دست را بالا بیاورد
گفتار (Speech)
گفتار نامفهوم یا مشکل در درک کلمات - از بیمار بخواهید جمله سادهای را تکرار کند
زمان (Time)
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. زمان طلایی درمان ۳-۴.۵ ساعت اول است
.jpg)
عوامل خطر سکته مغزی
عوامل غیرقابل تغییر
- سن (خطر پس از ۵۵ سالگی افزایش مییابد)
- جنسیت (مردان بیشتر در معرض خطر هستند)
- سابقه خانوادگی سکته مغزی
- نژاد (آفریقایی-آمریکاییها خطر بالاتری دارند)
عوامل قابل کنترل
- فشار خون بالا (عامل شماره ۱)
- سیگار کشیدن
- دیابت
- کلسترول بالا
- چاقی و عدم فعالیت بدنی
- بیماریهای قلبی
- مصرف الکل
پیشگیری از سکته مغزی
کنترل فشار خون و چربی خون
رژیم غذایی سالم (کم نمک، کم چرب، پر از میوه و سبزیجات)
فعالیت بدنی منظم (حداقل ۳۰ دقیقه در روز)
ترک سیگار و دخانیات
حفظ وزن مناسب
معاینات منظم پزشکی
درمان سکته مغزی
درمان فوری
در سکته ایسکمیک، داروهای حلکننده لخته (tPA) در ۳-۴.۵ ساعت اول مؤثرند
مداخلات پزشکی
آنژیوپلاستی و استنت گذاری برای باز کردن شریانهای مسدود شده
توانبخشی
فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتاردرمانی برای بازگشت عملکردهای از دست رفته
.jpg)
فرآیند بهبودی پس از سکته مغزی
هفته اول
تثبیت وضعیت بیمار، شروع فیزیوتراپی زودهنگام، پیشگیری از عوارض ثانویه
۱-۳ ماه
بازتوانی فشرده، بیشترین پیشرفت در این دوره اتفاق میافتد
بعد از ۳ ماه
بازتوانی طولانیمدت، تطابق با ناتوانیهای باقیمانده
.jpg)